دستگاههای CNC به دلیل دقت بالا و توانایی در تولید قطعات پیچیده، به یکی از ابزارهای اصلی در صنایع مختلف تبدیل شدهاند. یکی از مهمترین ویژگیهایی که در انتخاب دستگاه CNC باید به آن توجه کرد، تعداد محورها است. تعداد محورها تعیین میکند که دستگاه تا چه حد میتواند قطعات پیچیده را تولید کند و چه مقدار آزادی حرکت برای ابزارها و قطعه کار فراهم است.
درک تفاوت بین دستگاههای 3، 4 و 5 محوره به شما کمک میکند تا با توجه به نیازهای تولیدی خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید. هرچه تعداد محورها بیشتر باشد، امکان تولید قطعات پیچیدهتر و دقیقتر افزایش مییابد. در این مقاله، به بررسی انواع دستگاههای CNC بر اساس تعداد محورها، کاربردهای هرکدام و نحوه انتخاب بهترین دستگاه با توجه به نیازهای تولیدی میپردازیم.
پیش از هر چیز بخوانید: مهمترین قطعات دستگاه CNC و نحوه کارکرد آنها
دستگاههای CNC با محورهای مختلف
دستگاههای CNC بر اساس تعداد محورها به چندین دسته تقسیم میشوند. بهطور کلی این دستگاهها میتوانند 3، 4 یا 5 محور داشته باشند، که هر کدام مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند. در ادامه به معرفی هر یک از این دستگاهها و کاربردهای آنها میپردازیم.
دستگاههای 3 محوره
دستگاههای CNC 3 محوره از سادهترین نوع دستگاههای CNC به شمار میروند که با استفاده از سه محور X، Y و Z، حرکت ابزار را کنترل میکنند. این دستگاهها برای تولید قطعاتی که به دقت زیاد نیاز ندارند یا شکلهای سادهتری دارند، ایدهآل هستند. محور X به سمت چپ و راست، محور Y به سمت جلو و عقب، و محور Z به بالا و پایین حرکت میکند. بنابراین در این نوع دستگاه، تنها امکان حرکت خطی در سه جهت فراهم است.
کاربرد اصلی دستگاههای 3 محوره در صنایعی است که نیاز به تولید قطعات ساده با دقت نسبی دارند، مانند:
- صنعت خودروسازی: برای تولید قطعاتی چون پایهها، براکتها و دیگر قطعاتی که هندسه پیچیدهای ندارند.
- صنایع قالبسازی: در تولید قالبهای ساده برای ریختهگری قطعات فلزی یا پلاستیکی.
- صنعت چوب: در ساخت مبلمان و تجهیزات چوبی که به فرمهای ساده و برشهای مستقیم نیاز دارند.
این دستگاهها اگرچه برای تولید قطعات ساده عالی هستند، اما برای ساخت قطعات پیچیده و با زوایای خاص محدودیت دارند. دستگاههای 3 محوره معمولاً در کارگاههای کوچک و تولیدات با تیراژ پایین که نیاز به دقت بالا و پیچیدگی در قطعات نیست، استفاده میشوند.
دستگاههای 4 محوره
دستگاههای 4 محوره CNC، به سه محور X، Y و Z محور چرخشی A را نیز اضافه میکنند که امکان چرخش قطعه کار یا ابزار را در یک محور اضافی فراهم میکند. این قابلیت به شما اجازه میدهد تا قطعات پیچیدهتر و دقیقتری را با زاویههای مختلف برش دهید.
مزیت دستگاههای 4 محوره در این است که میتوانند عملیات برش، سوراخکاری و ماشینکاری روی چندین سطح مختلف از قطعه را بدون نیاز به جابجایی مداوم قطعه انجام دهند. این امر نه تنها دقت بالاتری ایجاد میکند، بلکه زمان تولید را نیز کاهش میدهد.
این دستگاهها بهویژه در صنایعی که نیاز به تولید قطعات با شکلهای پیچیده دارند، کاربرد دارند:
- صنایع پزشکی: در ساخت ابزارهای جراحی و قطعات دقیق پزشکی که نیاز به سطحی بسیار صاف و دقیق دارند.
- صنعت هوافضا: برای تولید قطعات پیچیدهای چون تیغههای توربین، پرههای موتور هواپیما و بخشهای مهم دیگر که نیاز به دقت و کارایی بالا دارند.
دستگاههای 5 محوره
دستگاههای 5 محوره CNC پیشرفتهترین نوع دستگاههای CNC هستند که امکان حرکت در پنج جهت مختلف را فراهم میکنند. در این دستگاهها علاوه بر محورهای X، Y و Z، دو محور چرخشی اضافی، معمولاً محورهای A و B، وجود دارند که امکان چرخش قطعه کار یا ابزار را در زوایای مختلف فراهم میکنند. این قابلیت باعث میشود که دستگاههای 5 محوره بتوانند قطعات بسیار پیچیده با هندسههای خاص و دقیق را تولید کنند.
در دستگاههای 5 محوره، قطعات میتوانند به طور همزمان در چندین جهت مختلف ماشینکاری شوند. این مزیت باعث کاهش نیاز به جابجایی مکرر قطعه کار در طول فرآیند تولید و افزایش دقت نهایی میشود. دستگاههای 5 محوره اغلب در صنایعی استفاده میشوند که دقت و پیچیدگی قطعات اهمیت زیادی دارد:
- صنعت هوافضا: برای تولید قطعاتی که باید دقیقاً با هندسه پیچیدهای مانند پرههای موتورهای جت و قسمتهای حساس هواپیما طراحی شوند.
- صنایع پزشکی: در ساخت ایمپلنتهای سفارشی، پروتزهای دقیق و ابزارهای جراحی که نیاز به هندسههای خاص دارند.
- صنعت قالبسازی پیشرفته: برای تولید قالبهای چند بعدی پیچیده که در تولید قطعات دقیق و حساس استفاده میشوند.
مزایای دستگاههای CNC چند محوره
هرچه تعداد محورها در دستگاه CNC بیشتر باشد، امکان تولید قطعات پیچیدهتر و با دقت بیشتری فراهم میشود. برخی از مهمترین مزایای دستگاههای چند محوره عبارتند از:
- افزایش دقت: دستگاههای چند محوره به دلیل توانایی در حرکت در زوایای مختلف و بدون نیاز به جابجایی مکرر قطعه، دقت بالاتری در تولید دارند.
- کاهش زمان تولید: با کاهش نیاز به جابجایی قطعه و امکان انجام عملیات متعدد در یک تنظیم، زمان تولید به طرز چشمگیری کاهش مییابد.
- قابلیت تولید قطعات پیچیده: دستگاههای 4 و 5 محوره امکان تولید قطعاتی با هندسههای پیچیده و زوایای منحنی را دارند که با دستگاههای 3 محوره ممکن نیست.
- افزایش کارایی و انعطافپذیری: این دستگاهها توانایی انجام چندین عملیات مختلف در یک تنظیم را دارند که باعث افزایش کارایی و انعطافپذیری تولید میشود.
بخوانید: ایمنی در کار با CNC؛ نکاتی که باید بدانید
چگونه تعداد محورها را انتخاب کنیم؟
انتخاب تعداد محور مناسب برای دستگاه CNC به نوع قطعاتی که قصد تولید آنها را دارید و همچنین نیازهای تولیدی شما بستگی دارد. در اینجا چند نکته کلیدی برای انتخاب دستگاه CNC با محورهای مناسب ارائه شده است:
- نیاز به دقت و پیچیدگی: اگر قطعاتی که تولید میکنید ساده هستند و نیاز به دقت بسیار بالا ندارند، دستگاههای 3 محوره انتخاب مناسبی خواهند بود. اما اگر قطعات پیچیدهتری دارید که نیاز به دقت بالا و زوایای خاص دارند، بهتر است از دستگاههای 4 یا 5 محوره استفاده کنید.
- حجم تولید: اگر قصد تولید قطعات در حجم بالا را دارید، دستگاههای چند محوره میتوانند به دلیل کاهش زمان جابجایی و تنظیم مجدد قطعات، بهرهوری تولید را افزایش دهند.
- بودجه: دستگاههای چند محوره معمولاً گرانتر از دستگاههای 3 محوره هستند. بنابراین اگر بودجه محدودی دارید و قطعات سادهتری تولید میکنید، دستگاههای 3 محوره گزینه مناسبی خواهند بود. اما اگر دقت و پیچیدگی اهمیت بیشتری برای شما دارد و بودجه کافی در اختیار دارید، دستگاههای 4 یا 5 محوره بهترین انتخاب هستند.
چرا انتخاب دستگاه CNC از مدارپرداز؟
شرکت مدارپرداز با بیش از 40 سال تجربه در زمینه راهاندازی، تعمیر و پشتیبانی دستگاههای CNC و کنترلرهای پیشرفتهای همچون فانوک و میتسوبیشی، یکی از پیشگامان در این صنعت است. این شرکت با تیمی از متخصصین مجرب و دانش بهروز، خدماتی با کیفیت و دقت بالا در زمینه تعمیرات و راهاندازی انواع دستگاههای CNC ارائه میدهد.
اگر به دنبال خرید یا مشاوره در مورد انتخاب دستگاه CNC مناسب برای نیازهای تولیدی خود هستید، شرکت مدارپرداز میتواند بهترین گزینههای موجود را با توجه به نیازها و بودجه شما پیشنهاد دهد. همچنین این شرکت با ارائه خدمات پس از فروش و پشتیبانی فنی، اطمینان خاطر شما را در تمامی مراحل استفاده از دستگاههای CNC فراهم میکند.
نتیجهگیری
انتخاب دستگاه CNC با تعداد محورهای مناسب به نوع قطعاتی که قصد تولید آنها را دارید و میزان دقت و پیچیدگی مورد نیاز بستگی دارد. دستگاههای 3 محوره برای تولید قطعات ساده مناسب هستند، در حالی که دستگاههای 4 و 5 محوره برای تولید قطعات پیچیده و دقیقتر ایدهآل هستند. با در نظر گرفتن نیازهای تولیدی خود و استفاده از مشاوره متخصصین مدارپرداز، میتوانید بهترین دستگاه را انتخاب کنید تا به بهرهوری بالاتری دست یابید.
بدون نظر